رگبار های شهاب
مشاهده رگبار شهاب
محل مشاهده زمان مشاهده اوج رگبار رگبار شهابی
نیمکره شمالی ( 2 مرداد تا 1 شهریور ) 22 مرداد برساوشی
نیمکره شمالی و جنوبی ( 24 مهر تا 8 آبان ) 30 مهر اریون
نیمکره ی شمالی و جنوبی ( 23 آبان تا 10 آذر ) 27 آبان لئونید
نیمکره ی شمالی و جنوبی ( 16 آذر تا 29 آذر ) 24 آذر دوپیکر
12 واقعه جذاب سال 1395
سال دیگری با وقایع ستاره شناسی پیش روی ما است. خورشید گرفتگی كامل، بارشهای شهابی و... از این جمله اند.
بامداد شنبه 19 دیماه: ملكه آسمان صبحگاهی همنشین سیاره حلقه بر گردن كیوان بود و با جدایی 0.3 درجه این دو جرم می درخشیدند كه در روزهای بعد با فاصله بیشتر آنها را می توانید مشاهده نمایید.
سه شنبه 29 دیماه: ماه حدود ساعت 3 بامداد کمتر از 2 درجه با ستاره نارنجی چشم گاو(دبران) جدایی دارد و ساعاتی بعد از پشت كوژ ماه افزاینده عبور می كند که البته این اختفا در ایالت متحده وكانادا قابل مشاهده اس
سه شنبه و چهارشنبه 18 و 19 اسفند ماه 94: خورگرفت كامل رخ خواهد داد كه در جنوب شرق آسیا، اقیانوس آرام و مجمع الجزایر اندونزی بصورت كامل و در سایر مناطق اطراف از جمله آلاسكا و جزاریر هاوایی این گرفت بصورت جزیی قابل مشاهده خواهد بود. بیشترین زمان گرفت كامل خورشید 4 دقیقه و 10 ثانیه ودر میان اقیانوس خواهد بود.
چهارشنبه 4 فروردین 94: دو هفته پس از خور گرفت 94 كه ماه بین زمین و خورشید قرار داشت، این بار زمین بین ماه و مهر تابان قرار دارد و با عبور ماه از شمال سایه كره زمین، اولین واقعه نجومی نوروز 1395 خورشیدی یعنی ماه گرفتگی نیمسایه(خسوف غیر مرئی) رخ خواهد داد كه متاسفانه این نوع گرفت ماه با چشم انسان قابل تشخیص نمی باشد. اما چه بسا بخش پایینی ماه قدری تیره تر به نظر آید. سواحل غربی شمال امریكا در هنگام غروب ماه این پدیده را ملاحظه خواهند نمود.
شنبه اول خرداد 1395: ماه بدر(مشهور به ماه آبی) همنشین سیاره سرخ بهرام خواهد شد. در غرب اگر دو ماه بدر در یك ماه میلادی دیده شوند، به ماه بدر دوم، ماه آبی می گویند. ضمن آنكه تعبیر دیگری از این قانون اصلی وجود داردكه اگر در طول یك فصل نیز بجای 3 ماه بدر، چهار ماه بدر قابل دیدن باشد، سومین ماه بدر را در آن فصل ماه آبی می نامند. در این تاریخ سیاره سرخ بهرام كه در نزدیكی وضعیت مقابله قرار دارد، در پایین ماه بدر دیده خواهد شد.
اواخر بهار95 یك ظهور بسیار ماسب از سیاره سرخ بهرام در آسمان: بعد از هفته جهانی ستاره شناسی95؛ از چهارشنبه 29 اردیبهشت تا جمعه 14 خرداد این سیاره را بصورت ستاره بسیار پور نوری به رنگ زرد – نارنجی خواهید دید كه این شرایط را در سال جدید كماكان حفظ می كند.
شنبه دوم خرداد 1395: سیاره سرخ به وضعیت مقابله می رسد. مقابله شرایطی در سیارات است كه مهر تابان، زمین و یك سیاره(در اینجا مریخ) در یك راستا قرار می گیرند، بطوری كه زمین بین خورشید و آن سیاره است. هشت روز بعد یعنی دوشنبه 10 خرداد این سیاره مقارن با غروب آفتاب، طلوع می كند و در نیمه شب در میانه آسمان (سمت جنوب كره آسمان) دیده می شود. در سال نو قدر روشنایی این سیاره 2.1- و یا به عبارتی دو برابر سیاره پر نور آسمان ستاره تیشتر(شعرای یمانی) و یا همان شباهنگ خواهد بود. ساعت 2:05 بامداد سه شنبه 11 خرداد، سیاره سرخ بهرام به كمترین فاصله با زمین می رسد و در این لحظه 75.3 میلیون كیلومتر با زمین فاصله خواهد داشت. سیاره بهرام در شهریور1382 خورشیدی به كمترین فاصله یعنی 55.7 میلیون كیلومتری زمین رسید و نزدیكی امسال نیز می تواند بسیار قابل توجه باشد. در هفته ها و ماههای پس از مقابله(اوایل خرداد95 به بعد)، سیاره سرخ جرم آسمانی ثابت شبانگاهی برای رصدگران خواهد بود. با عقب افتادن این سیاره از زمین، به مرور شدت درخشش سیاره سرخ پایین می آید.
جمعه 8 امرداد 95: یك اختفای دیگر از ستاره چشم گاو(دبران) را رصدگران غرب كانادا و ایالات متحده در گرگ و میش سپیده دم این تاریخ می توانند شاهد باشند، این اختفا را ایشان در پایین آسمان شمال شرقی خود نظاره گر خواهند بود. در این تاریخ، از دی رصدگران کشورمان، ماه کمترین فاصله را با ستاره دبران خواهد داشت.
پنجشنبه 21 و بامداد جمعه 22 امرداد95: برای بارش شهابی پرساووشی كه برخی با حذف "پ" در زبان فارسی! از آن با نام "برساووشی" ياد می كنند!؟ شرايط خوبی درسال نو ميلادی پیش بینی می شود، به نحوی كه انتظار می رود 90 شهاب در ساعت مشاهده شود. امكان انفجار یكی از شهابها و ایجاد نور خیره كننده آن، در این بارش شهابی مشهور سالیانه وجود دارد. با وجود ماه در تربیع اول، به نسبت آسمان از آلودگی نوری كمی برخوردار است، ضمن آنكه ماه بعد از نیمه شب غروب می كند و آسمان تاریك برای مشاهده این شهابها در اختیار رصدگران مشتاق است.
یكشنبه 7 شهریور95: دو سیاره درخشان ناهید و برجیس در آسمان شامگاهی خود نمایی می كنند . این اجرام در غرب- جنوبغرب آسمان در این تاریخ بعد از غروب مهر عالم تاب، قابل مشاهده هستند. این دو جرم در زمان مذكور بسیار به هم نزدیك هستند و حدود 5 دقیقه كمان(یك ششم قطر ماه بدر) از هم جدایی دارند، به نحوی كه تشخیص آنها به عنوان دو جرم آسمانی، با چشم غیر مسلح مشكل است!
چهارشنبه 28 مهر95: باز هم اختفا، آنهم اختفای مجدد ستاره چشم گاو(دبران) در این تاریخ رخ خواهد داد. ستاره مزبور از پشت كوژ ماه كاهنده محرم 1438 قمری این عبور را تجربه می نماید. شرق كانادا و بیشتر ایالات متحده این اختفا(پنهان شدن جرم آسمانی كوچك دوردست، در پشت جرم آسمانی بزرگ نزدیك به زمین). در ایران قبل از آغاز اختفا، هوا روشن و ماه نیز به مرور غروب می کند.
دوشنبه 24 آبان 95 ابرماه سال: ماه كاملی كه در این تاریخ مشاهده می شود، به كمترین فاصله با زمین نزدیك است و ساعت 17:22 عصر این روز به وضعیت بدر(ماه كامل) خواهد رسید. 2.4 ساعت بعد از لحظه بد، ماه به كمترین فاصله با كره خاكی زمین رسیده وتنها 356536 كیلومتر با ما فاصله دارد. آخرین بار كه ماه این مقدار به زمین نزدیك شده بود، دوشنبه پنجم بهمن 1326 خورشیدی بوده است! انتظار می رود طی این چند روز، دامنه جزر و مد اقیانوس در این زمان بسیار بالا برود.(جزر به پایین ترین سطح و مدّی با بالاترین سطح). میانگین فاصله ماه از زمین، 384470 كیلومتر است.
سه شنبه 23 آذر95: بارش شهابی سالیانه دوپیكری(جوزایی) در این زمان از راه می رسد. جالب است كه در این شب باز هم ستاره چشم گاو(دبران) از پشت مهتاب عبور می كند، هر چند که در کشورمان هنگامی که ماه و دبران به هم خیلی نزدیک می شوند، این دو جرم در افق غرب غروب می نمایند! تعداد بالای ZHR این بارش، آنرا در راس بارشهای سال 95 خورشیدی قرار داده است. پش بینی می شود در زمان اوج این بارش، 120 شهاب در ساعت با جو زمین برخورد داشته باشند. این بدان معنا است كه اگر خوش شانس باشید، در هر دقیقه دو شهاب را می توانید مشاهده نمایید اما متاسفانه نور زیاد ماه مزاحم رصد شهابهای این بارش است! البته اختفا ستاره چشم گاو پشت ماه، این فرصت را ایجاد می كند كه حداقل در این شب، رویداد نجومی دیگری را ساكنان ایالات متحده مشاهده نمایند.
آسمانتان صاف
انفجار برزگ ( مه بانگ )
نظریه مِهبانگ مدل کیهانشناسی پذیرفتهشده جهان، از کهنترین دوران شناختهشده و تکامل آن در مقیاس بزرگ است این نظریه بیان میکند که گیتی از یک وضعیت بسیار چگال (متراکم) نخستین آغاز شده و در گذر زمان انبساط یافتهاست. این نظریه طیف گستردهای از پدیدههای مشاهدهشده را به خوبی توضیح میدهد. از جمله این پدیدهها میتوان به فراوانی عناصر سبک اولیه، تابش زمینه کیهانی، ساختار بزرگ مقیاس و قانون هابل اشاره نمود. اگر در زمان به عقب برگردیم، به نقطهای در گذشته میرسیم که در آن قوانین فیزیکی شناختهشده کارایی خود را از دست میدهند و نقطه تکینگی نام دارد. این نقطه، نقطه پیدایش گیتی است و بر اساس اندازهگیریهای جدید، این لحظه تقریباً ۱۳٫۸ میلیارد سال پیش رخ دادهاست و از این رو سن گیتی ۱۳٫۸ میلیارد سال تخمین زده میشود. پس از انبساط اولیه گیتی به اندازه کافی سرد شد که امکان پیدایش ذرات زیراتمی و بعدها اتمهای ساده، پدید آید. به هم پیوستن ابرهای غولپیکر از عناصر اولیه براثر نیروی گرانش، باعث پیدایش ستارگان و کهکشانها شد.
از زمانی که ژرژ لومتر، کشیش و اخترشناس بلژیکی، برای نخستین بار در سال ۱۹۲۷ متوجه شد که انبساط جهان را میتوان در زمان رو به عقب دنبال نمود تا به نقطه اولیه رسید، تا کنون دانشمندان متعددی بر پایه ایده انبساط جهان نظریهپردازی کردهاند. اگرچه در ابتدا جامعه علمی به دو دسته طرفداران نظریه مهبانگ و نظریه حالت پایدار تقسیم میشد، اما شواهد تجربی کشفشده در گذر زمان، درستی نظریه مهبانگ را تأیید میکنند.[۸] در سال ۱۹۲۹، ادوین هابل با بررسی پدیده انتقال به سرخ در کهکشانها به این نتیجه دست یافت که کهکشانها در حال دور شدن از یکدیگر هستند. این کشف مهمی بود که با فرضیه جهان در حال انبساط سازگار بود. در سال ۱۹۶۴ تابش زمینه کیهانی کشف شد، که مدرکی کلیدی در تأیید مدل مهبانگ محسوب میشد، زیرا این نظریه وجود تابش پسزمینه در سراسر جهان را پیش از کشف آن پیشبینی کردهبود. به تازگی، بررسی انتقال به سرخ در ابرنواخترها نشان داد که سرعت انبساط گیتی نیز در حال افزایش است. دلیل افرایش سرعت انبساط گیتی، وجود انرژی تاریک است. با استفاده از قوانین فیزیکی شناختهشده میتوان جزئیات ویژگیهای جهان را در گذشته تا حالت نخستین چگالی و دمای بسیار بالا محاسبه نمود.
پلوتون
پلوتون (به فرانسوی: Pluton) یا پلوتو (به انگلیسی: Pluto) سیارهٔ کوتولهٔ کمربند کویپر در سامانهٔ خورشیدی است که در هنگام کشف آن در سال ۱۹۳۰ تا ۲۴ اوت ۲۰۰۶ نهمین سیارهٔ سامانهٔ خورشیدی به حساب آمده بود؛ اما اکنون بنا بر تعریف نوین انجمن بینالمللی اخترشناسی ازسیاره،«پلوتون» یک سیارهٔ کوتوله و همچنین به عنوان نخستین نمونه از ردهٔ جدید جرم فرانپتونی است.گرچه برخی از ستارهشناسان با قراردادن پلوتو در ردۀ سیارههای کوتوله مخالفاند و همچنان آن را یک سیارۀ معمول میدانند. «پلوتو» گویش زبان انگلیسی است و درزبان فرانسه به آن «پلوتون» میگویند.
پلوتون در افسانههای روم باستان نام خدای زیرزمینی بوده و انگیزهٔ این نامگذاری فاصلهٔ بسیار دور این جرم آسمانی از خورشید بودهاست.پلوتو بزرگترین جسم فضایی در سامانهٔ خورشیدی است که تا پیش از گذر کاوشگر فضایی نیوهورایزنز (افقهای نو) از کنار آن در ۱۴ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ۱۱:۴۹ ، هیچیک از ماموریتهای فضایی از سوی زمین به آن نرسیده بودند.
پلوتونساختاری از سنگ و یخ دارد و کرهای کوچکاست که یک سوم ماه جرم آن است.قطر پلوتو ۲۳۷۰ کیلومتر است و این سیارهٔ کوتوله میتواند گاهی از زمین تا فاصلهٔ ۷٫۵ میلیارد کیلومتری دور باشد. چهار لکهٔ سیاه سطح پلوتو که به کمربند تیرهٔ دور استوای پلوتو متصل هستند و تقریباً به یک اندازه و به یک فاصله هستند توجه دانشمندان را به خود جلب کردهاند.
نپتون
نپتون آخرین سیارهٔ سامانه خورشیدی است. این نام به عنوان خدای دریا و همزاد اورانوس نامگذاری شده است.
کشف این سیاره در بین سالهای ۱۷۹۰ تا ۱۸۴۰ بر اثر اختلالاتی که در مدار اورانوس مشاهده شد، انجام گردید.
اورانوس
اورانوس (در اسطورههای یونان οὐρανός، خدای آسمان و معادل پارسی سره آنآهوره) هفتمین سیاره از نظر نزدیکی به خورشید وچهارمین سیاره از نظر اندازه و سومین سیاره از نظر جرم در منظومه شمسی است. اورانوس هر ۸۴ سال و ۷ روز یک بار به دور خورشید میگردد. همچنین هر ۱۰ ساعت و ۴۸ دقیقه یک دور به دور خودش میچرخد. اورانوس دارای ۵ ماه به نامهای میراندا، آریل، آمبریل، تیتانیا و ابرون است. این سیاره را ویلیام هرشل در سال ۱۷۸۱ میلادی کشف کرد.
اورانوس یکی از سیارات هشتگانه منظومه شمسی که از لحاظ بعد فاصله اش نسبت به خورشید در ردیف هفتم پس از زحل قرار گرفتهاست. فاصله متوسط این سیاره تا خورشید۲٬۸۶۹٬۶۰۰٬۰۰۰ کیلومترو۶۳ بار از کره زمین بزرگتر است. اورانوس ۲۷ ماه طبیعی دارد. این سیاره با چشم غیرمسلح دیده میشود. محور حرکت وضعی این سیاره کاملاً با مدار حرکت انتقالیش منطبق است. سفرهای اکتشافی به این سیاره کمتر از ده مأموریت بوده که شاخص ترینش مأموریت ویجر ۲ بود که این فضاپیما در ژانویه ۱۹۸۶ به آن رسید.
زحل
زُحَل یا کِیوان، پس از مشتری، دومین سیارهٔ بزرگ منظومه شمسی و ششمین سیاره نزدیک به خورشید است. زحل یک گلوله گازی غولپیکر است که با وجود حجم زیادش تنها ۹۵ برابر زمین جرم دارد. چگالی این سیاره حدود یکهشتم زمین و کمتر از آب است. یک روز کامل در کیوان برابر ۱۰ ساعت و ۳۹ دقیقه در زمین و یک سال آن برابر ۲۹٫۵ برابر سال زمین است. از آنجایی که مدار استوایی زحل تقریباً همانند زمین در ۲۷ درجهاست، تغییرات زاویه سیاره نسبت به خورشید شبیه به زمین میباشد و در این سیاره نیز همان چهار فصل مشاهده میشود. جرم سیاره زحل همانند مشتری از گاز است که بیشتر آن را هیدروژن تشکیل میدهد. میزان اندکی هلیوم و متان در ردههای بعدی گازهای تشکیلدهندهٔ سیاره قرار دارند.
در آسمان شب زمین، زحل به دلیل اندازه بزرگ، نسبتاً درخشان دیده میشود. زیبایی آسمان زحل به خاطر نوارهای روشن حلقههای اطراف آن و نیز به خاطر قمرهای زیادش است.
به علت سرعت حرکت کیوان به دور خود در قطبهای آن نوعی حالت پخی مشاهده میشود که سیاره را از شکل کرهٔ کامل دور میکند. زحل از جنبههای زیادی شبیه مشتری است، جز اینکه در اطراف آن چندین حلقه شگفت انگیز وجود دارد.
مشتری
مُشتَرییا هُرمُز یا اورمزد یا برجیس یا زاوش پنجمین سیاره از خورشید و بزرگترین سیاره در سامانه خورشیدی است. این سیاره غول گازی باجرم یک هزارم خورشید است، ولی جرمی دو و نیم برابر تمامی دیگر سیارههای منظومهٔ شمسی دارد. از نظر دوری از خورشید، مشتری پنجمین سیاره پس از تیر و ناهید و زمین و بهرام است.